کابل برق سه فاز
کابل برق سه فاز یا phase cable 3 یکی از انواع سیم و کابل است و به تمام کابل‌هایی که توانایی اتصال به برق سه فاز را دارند، گفته می‌شود. برای اتصال هر وسیله‌ای یا دستگاهی که از برق سه فاز به خوبی پشتیبانی می‌کند، معمولا از کابل‌های سه فاز استفاده می‌شود. کابل‌های سه فاز به صورت تک رشته تا پنج رشته در بازار موجود هستند.
زمانی که از یک کابل سه رشته استفاده می‌شود میتوان به صورت مستقیم سه فاز و یک نول را به مسیر مورد نظر متصل کرد. این نوع کابل‌ها از یک هادی، روکش و عایق تشکیل شده‌اند که میتوانند برقهای با ولتاژ 380 ولت را به خوبی پشتیبانی کنند. توجه کنید به هر اندازه‌ای که لایه‌ها بیشتر باشد، کابل از انعطاف پذیری کمتری برخوردار است.
به روزترین لیست قیمت‌ها را از ما بخواهید!
کاربرد کابل برق سه فاز
از کابل‌های برق 3 فاز در بسیاری از پروژه‌های تجاری و صنعتی استفاده می‌شود، اصولا در جهت روشن کردن دستگاه‌های بسیار پرمصرف از کابل‌های سه فاز استفاده می‌شود. از جمله دستگاه‌های صنعتی پرمصرف میتوان به ماشین آلات برقی، پمپ، الکتروموتورها و تمام دستگاه‌هایی که برای عملکرد خود به برق سه فاز احتیاج دارند و … اشاره کرد.
در حال حاضر در اکثر واحدهای مسکونی به علت این که از پمپ‌های چاه و آسانسور استفاده می‌شود، بایستی از سیم‌کشی برق سه فاز استفاده شود؛ در این صورت لازم است از کابل برق سه فاز استفاده شود.
✦✦✦✦✦✦✦
فروش کابل آلومینیوم به قیمت روز بازار در فروشگاه سیم و کابل ستایش
انواع کابل برق سه فاز
کابل برق سه فاز معمولا به چهار دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند. هر کدام از این کابل‌ها نقش ویژه‌ای در شبکه برق دارند. مثلا وسایل برقی خانگی نمی‌توان از ولتاژ بسیار قوی استفاده کرد؛ چرا که نه تنها وسایل می‌سوزند بلکه نیازی به این نوع کابل نخواهید داشت. در ادامه انواع کابل برق سه فاز را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
۱. کابل برق فشار ضعیف (Low Voltage Cable)
این کابل‌ها مخصوص ولتاژهای پایین تا حدود ۱۰۰۰ ولت (۱ کیلوولت) هستند و معمولاً در ساختمان‌ها، مراکز اداری، فروشگاه‌ها و سیستم‌های روشنایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابل‌های فشار ضعیف معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته می‌شوند و با روکش PVC یا XLPE عایق می‌گردند تا در برابر حرارت و رطوبت مقاوم باشند. انعطاف‌پذیری بالا و ایمنی در انتقال برق از ویژگی‌های بارز این نوع کابل‌ها است.
۲. کابل برق فشار متوسط (Medium Voltage Cable)
کابل فشار متوسط نقش کلیدی در پست‌های برق، کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی پیدا می‌کند. این کابل‌ها برای انتقال ولتاژ بین ۱ تا ۳۳ کیلوولت طراحی شده‌اند و دارای چندین لایه عایق، صفحه نیمه‌هادی و غلاف محافظ فلزی هستند تا از نشت جریان و ایجاد قوس الکتریکی جلوگیری شود. از ویژگی‌های مهم این کابل میتوان به ایمنی بسیار بالای آن اشاره نمود.
۳. کابل برق فشار قوی (High Voltage Cable)
این نوع کابل برای انتقال ولتاژهای ۳۳ تا ۲۳۰ کیلوولت مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل فشار قوی در نیروگاه‌ها، خطوط انتقال بین‌شهری و تأسیسات بزرگ صنعتی به کار می‌رود. طراحی این کابل بسیار دقیق و مهندسی‌شده است.
۴. کابل برق فوق فشار قوی (Extra High Voltage Cable)
در مرحله نهایی انتقال انرژی، یعنی از نیروگاه تا ایستگاه‌های اصلی توزیع، از کابل‌های فوق فشار قوی (بیش از ۲۳۰ کیلوولت) استفاده می‌شود. این کابل‌ها شاه‌راه اصلی انتقال برق در مقیاس ملی هستند و فناوری ساخت آنها از پیچیده‌ترین و گران‌ترین بخش‌های صنعت برق محسوب می‌شود. معمولاً با عایق XLPE مخصوص و در محیط‌های زیرزمینی یا زیردریایی نصب می‌شوند. مقاومت این کابل در برابر افت انرژی از خصوصیات اصلی آن به شمار می‌رود.
کابل برق سه فاز NYY و NYMHY
کابل NYY به کابلی گفته می‌شود که دارای هادی مسی با ساختار مفتولی یا نیمه افشان است که در نهایت با یک عایق و روکش PVC پوشش داده می‌شود. این نوع کابل به کابل خشک و یا زمینی هم معروف است و در صنایع، ساختمان‌ها و داخل کانالها به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما به کابل‌های برق افشان مسی، NYMHY هم میگویند، که نسبت به کابل‌های مفتولی از انعطاف پذیری بالاتری برخوردار هستند؛ اما قیمت گران‌تری دارند. این کابل برای اتصال وسایل برقی متحرک در اداره‌ها و منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
⏭️چه قدر از حداکثر جریان قابل عبور از کابل اطلاع دارید؟
کابل برق سه فاز آلومینیومی زمینی
این نوع کابل‌های ساخته شده علاوه بر این که دارای رشته‌های مختلفی هستند، معمولا در سطح مقطع‌های مختلفی هم تولید می‌شوند؛ با توجه به این ویژگی‌ها معمولا در کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اصولا انواع کابل‌های آلومینیومی که ساخته می‌شوند، در توزیع برق در خطوط محلی، توزیع برق ساختمان‌های مسکونی، سیم کشی هواپیماها و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. سایز کابل برق سه فاز آلومینیومی معمولا از 3*25+16 وجود دارد و تا 3*185 طراحی و تولید می‌شود.
کابل برق سه فاز خودنگهدار
مهم‌ترین مزیتی که در این کابل‌ها دیده می‌شود، قیمت ارزان آنها است. این نوع کابل‌های آلومینیومی را به صورت پنج و یا شش سیمه طراحی می‌کنند؛ در سایزهایی همچون 16، 25، 35، 50، 70، 95 و 120 طراحی و تولید می‌شوند و برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در واقع برای مسافت‌های مختلف میتوان از این کابل‌ها در آمپراژهای مختلف استفاده کرد. در واقع کابل‌های برق سه فاز خودنگهدار را در شبکه‌های سازمانی برای ایجاد تغییرات، در ارتفاعات برای خطوط انتقال دیتا، تخلیه‌های جزئی، ایجاد سیستم‌های توزیع و انتقال برق، ایمن سازی خطوط انتقال جریان و … مورد استفاده قرار می‌دهند.
کابل برق سه فاز مسی
هادی این نوع کابل برق سه فاز از فلز مس است و به همین دلیل از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است که از جمله آنها میتوان به استحکام کششی بالا، رسانایی الکتریکی بالا، هدایت حرارتی زیاد، مقاومت در برابر خوردگی، ضریب انبساط حرارتی پایین و … اشاره کرد.
در واقع این کابل‌ها به صورت 3.5 4 و 5 رشته تولید می‌شوند که هر کدام از آنها در سایزهای مختلفی روانه بازار می‌شوند. اصولا این نوع کابل‌ها نسبت به کابل‌هایی که هادی آلومینیومی دارند گران قیمت‌تر هستند و در واقع از وزن بالاتری هم برخوردار هستند.
مشخصات کابل برق سه فاز
کابل‌های برق سه فاز در جاهایی مثل ساختمان‌ها و شبکه‌های توزیع برق به کار می‌رود. یکی از دلایلی که باید از کابل برق سه فاز استفاده شود این است که قابلیت انتقال توان بسیار بالا را دارد. عموما این کابل‌ها سه رشته اصلی(فاز)، یک رشته نول یا ارث دارند. هادی این سیم‌ها از جنس مس یا آلومینیوم بوده و از رسانایی الکتریکی برخوردار هستند.
مقطع هادی و نوع عایق از جمله مواردی است که در طراحی کابل بسیار اهمیت دارد. جنس عایق‌های مورد استفاده از PVC یا XLPE است و به همین دلیل هنگام خرید کابل باید به این ویژگی‌دقت کنید. چون نوع PVC مقاومت مناسبی در برابر حرارت‌های متوسط دارد، در حالی‌که XLPE به دلیل تحمل دمایی و الکتریکی بالاتر، برای کاربردهای صنعتی سنگین و ولتاژهای بالا انتخاب بهتری است.
انواع سایز کابل برق سه فاز
رایج‌ترین سایزهای کابل برق سه فاز از ۲.۵، ۴، ۶، ۱۰، ۱۶، ۲۵، ۳۵، ۵۰، ۷۰، ۹۵، ۱۲۰، ۱۵۰ تا ۲۴۰ میلی‌متر مربع متغیر هستند. مثلا کابل سه فاز با سطح مقطع ۲.۵ تا ۶ میلی‌متر معمولاً در تاسیسات ساختمانی، تابلوهای توزیع کوچک و تجهیزات سبک به‌کار می‌رود؛ در حالی که سایزهای ۳۵ تا ۷۰ میلی‌متر بیشتر در صنایع متوسط، موتورهای قدرت بالا و کارگاه‌ها کاربرد دارند.
راهنمای نصب کابل برق سه فاز
هدف از نصب صحیح کابل برق این است که از افت ولتاژ جلوگیری شود و استانداردهای ایمنی نیز رعایت گردد. به همین دلیل در مرحله اول مسیر عبور کابل باید طراحی و آماده‌سازی شود. در نصب زمینی، عمق کانال معمولاً بین ۶۰ تا ۸۰ سانتی‌متر است و بستر آن با لایه‌ای از ماسه نرم پوشانده می‌شود تا از آسیب مکانیکی به کابل جلوگیری گردد. سپس کابل با رعایت شعاع خم استاندارد در مسیر قرار داده می‌شود. پس از اطمینان از سلامت عایق و اتصالات، مسیر با لایه‌ای دیگر از ماسه پوشانده و خاک‌ریزی انجام می‌شود.
کابل مناسب برای برق سه فاز
در انتخاب و خرید کابل برق سه فاز باید به مواردی مانند عایق، جنس و سایز حتما دقت داشته باشید. همانطور که گفته شد جنس کابل‌ها مس یا آلومینیوم است. اگر در کاربردهای صنعتی نیاز به کابل دارید، بهتر است که جنس مسی را انتخاب نمایید چون رسانایی بالا، افت ولتاژ کمتر و مقاومت بهتر در برابر حرارت را دارند.
همچنین نوع عایق نیز بسیار مهم است که PVC است یا XLPE (پلی‌اتیلن کراسلینک شده)؛ مثلا تاسیسات داخلی یا محیط‌هایی که با دما کنترل می‌شوند باید از نوع پی‌وی‌سی استفاده کنند. اما برای محیط‌های صنعتی که در زمین دفن هستند، کابل‌های با عایق XLPE انتخاب می‌شوند.
از نظر سایزبندی نیز باید به نوع مصرف خود دقت کنید. به طور کلی کابل‌های مناسب برای برق سه فاز معمولاً در بازه ۲.۵ تا ۲۴۰ میلی‌متر مربع تولید می‌شوند. مصارف سبک مانند پمپ‌های کوچک یا تجهیزات کارگاهی، کابل ۴×۶ یا ۴×۱۰ مناسب است، در حالی که برای موتورها یا تابلوهای صنعتی بزرگ‌تر، از کابل‌های ۴×۵۰ یا ۴×۷۰ میلی‌متر استفاده می‌شود.
کاربرد کابل برق سه فاز
کابل‌ها کاربردهای متنوعی دارند که هر یک از آنها باید بسته به نوع ویژگی که دارند در صنعت مناسب خود به کار بروند. چرا که هر یک از آنها به گونه‌ای طراحی شدند تا توانایی انتقال جریان‌های سنگین را بدون افت ولتاژ یا افزایش بیش از حد دما را داشته باشند. همچنین ساختار سه‌فاز آن باعث می‌شود جریان به‌صورت متعادل در مدار توزیع شود و بازدهی سیستم به‌طور قابل‌توجهی افزایش یابد. در ادامه کاربردهای مختلف کابل برق سه فاز را بررسی می‌کنیم:
- تأمین انرژی تجهیزات صنعتی: در کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و خطوط تولید برای تغذیه موتورهای الکتریکی، پمپ‌ها، کمپرسورها و دستگاه‌های صنعتی سنگین استفاده می‌شود.
- انتقال برق در ساختمان‌ها و پروژه‌های تجاری: از تابلو برق اصلی به زیرتابلوها، سیستم‌های سرمایش و گرمایش، آسانسورها و چیلرها برق‌رسانی می‌کند.
- اتصال در نیروگاه‌ها و ایستگاه‌های برق: برای انتقال توان بین ژنراتورها، ترانسفورماتورها و شبکه‌های توزیع انرژی کاربرد دارد.
- سیستم‌های برق اضطراری و دیزل ژنراتورها: کابل برق سه فاز برای انتقال برق پشتیبان در زمان قطع برق شهری به تابلوهای اصلی و تجهیزات ضروری استفاده می‌شود.
خرید کابل سه فاز
برای خرید کابل سه فاز، باید نیاز فنی پروژه به‌دقت بررسی شود تا انتخاب بر اساس توان مصرفی، جریان مجاز، طول مسیر، شرایط نصب و استانداردهای ایمنی انجام گیرد. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قیمت و نحوه خرید همین حالا با مشاوران سیم و کابل ستایش تماس بگیرید.
مزایای کابل برق سه فاز
کابل برق سه فاز به دلیل مزایای فراوان خود در پروژه‌های صنعتی، تجاری و حتی خانگی کاربرد زیادی دارد. این کابل‌ها به طور ویژه برای انتقال انرژی در مقیاس‌های بزرگ و مصرف بالا طراحی شده‌اند. برخی از مزایای اصلی کابل‌های سه فاز عبارتند از:
-
افزایش راندمان انرژی: کابل‌های سه فاز نسبت به کابل‌های تک فاز توانایی بیشتری در انتقال برق دارند و این امر باعث کاهش تلفات انرژی می‌شود.
-
کاربرد در سیستم‌های بزرگ: این نوع کابل برای ماشین‌آلات صنعتی، موتورها و تجهیزات بزرگ بسیار مناسب است.
-
پایداری بیشتر: کابل‌های سه فاز به دلیل طراحی خاص خود از پایداری بالاتری برخوردارند و نسبت به نوسانات برق مقاوم‌تر هستند.
معایب کابل برق سه فاز
اگرچه کابل‌های برق سه فاز مزایای زیادی دارند، اما برخی معایب نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند:
-
هزینه بیشتر: نسبت به کابل‌های تک فاز، هزینه نصب و نگهداری کابل‌های سه فاز بالاتر است.
-
نیاز به فضای بیشتر: نصب کابل‌های سه فاز به فضای بیشتری نیاز دارد که در برخی پروژه‌ها ممکن است محدودیت ایجاد کند.
-
پیچیدگی نصب: نصب و سیم‌کشی کابل‌های سه فاز پیچیده‌تر از کابل‌های تک فاز است و نیاز به متخصصین مجرب دارد.
قیمت هر متر کابل برق سه فاز
قیمت هر متر کابل بستگی به سایز، نوع عایق و جنس آن دارد؛ مثلا کابل‌های مسی معمولاً قیمت بالاتری دارند، اما رسانایی الکتریکی بهتر و افت ولتاژ کمتری ارائه می‌دهند. در مقابل، کابل‌های آلومینیومی اقتصادی‌ترند و برای مسیرهای طولانی گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شوند.
کابل برق سه فاز چند رشته دارد؟
کابل‌های سه فاز معمولاً شامل سه رشته هادی برای فازها هستند و علاوه بر آن، یک رشته برای نول و گاهی اوقات یک رشته دیگر برای اتصال زمین (ارت) دارند. بنابراین، یک کابل برق سه فاز معمولاً شامل ۴ یا ۵ رشته میباشد. این رشته‌ها برای انتقال برق به صورت سه فاز و ایجاد تعادل در سیستم‌های صنعتی و تجاری استفاده می‌شوند.
تفاوت کابل برق سه فاز و تک فاز چیست؟
کابل‌های سه فاز و تک فاز هر دو برای انتقال برق استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های کلیدی دارند که باید در نظر گرفته شوند:
-
تعداد فازها: کابل تک فاز تنها یک فاز دارد، در حالی که کابل سه فاز شامل سه فاز میباشد.
-
کاربردها: کابل‌های تک فاز معمولاً برای مصارف خانگی و برق‌رسانی به ساختمان‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که کابل‌های سه فاز برای کاربردهای صنعتی و تجاری طراحی شده‌اند.
-
توزیع بار: در کابل سه فاز، بار به طور یکنواخت بین فازها توزیع می‌شود، در حالی که در سیستم تک فاز، بار به یک فاز واحد اعمال می‌شود.
هر فاز برق سه فاز چند ولت است؟
در سیستم برق سه فاز، هر فاز معمولاً دارای ۲۲۰ ولت است (در سیستم‌های برق معمولی خانگی). اما ولتاژ بین فازها ۳۸۰ ولت میباشد. این تفاوت ولتاژ بین فازها باعث می‌شود که سیستم سه فاز برای انتقال قدرت بیشتر و در پروژه‌های صنعتی به‌طور ویژه مفید باشد.
جدول پارامترهای فنی کابل‌های سه فاز
در اینجا یک جدول از مهم‌ترین پارامترهای فنی کابل‌های سه فاز آمده است که به شما کمک می‌کند تا انتخاب بهتری داشته باشید:
| پارامتر | توضیحات |
|---|---|
| تعداد رشته‌ها | ۴ یا ۵ رشته (۳ فاز + نول + ارت) |
| نوع هادی | مس یا آلومینیوم |
| ولتاژ نامی | ۲۲۰ ولت برای هر فاز، ۳۸۰ ولت بین فازها |
| رسانایی | مس (رسانایی بالا) یا آلومینیوم (رسانایی کمتر) |
| سطح مقطع | از ۲۵ میلی‌متر مربع تا ۱۰۰۰ میلی‌متر مربع |
| نوع عایق | PVC، XLPE، Teflon یا مواد مشابه |
| حداکثر دما | ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتی‌گراد |
ساختار کابل‌های سه فاز
کابل‌های سه فاز از بخش‌هایی مانند هادی (Conductor)، عایق (Insulation)، روکش میانی (Inner Sheath) و روکش بیرونی (Outer Sheath) تشکیل می‌شوند. در ادامه وظایف هر بخش آورده شده است:
- هادی (Conductor): وظیفه انتقال جریان را بر عهده دارد و معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته می‌شود.
- عایق (Insulation): رشته‌های فاز را از یکدیگر جدا کرده و مانع از اتصال داخلی می‌شود.
- روکش میانی (Inner Sheath): برای انسجام ساختار داخلی کابل و در برخی مدل‌ها به کار می‌رود.
- روکش بیرونی (Outer Sheath): پوشش نهایی از جنس PVC یا XLPE است و مقاومت کابل را در برابر رطوبت، حرارت و مواد شیمیایی افزایش می‌دهد.
تعداد رشته های کابل سه فاز
کابل برق سه فاز معمولاً از ۴ یا ۵ رشته تشکیل می‌شود. سه رشته اصلی مربوط به فازها (L1، L2، L3) هستند که جریان متناوب را در سه مدار جداگانه و با اختلاف فاز ۱۲۰ درجه انتقال می‌دهند. رشته چهارم معمولاً نول (N) است که مسیر بازگشت جریان را فراهم می‌کند، و رشته پنجم در صورت وجود، ارت (PE) بوده که برای ایمنی و تخلیه جریان‌های نشتی به زمین کاربرد دارد.
نتیجه گیری
کابل برق سه فاز به تمام کابل هایی گفته می شود که توانایی اتصال به برق سه فاز را دارند. این کابل به صورت تک رشته تا پنج رشته در بازار موجود میباشد. زمانی که از یک کابل سه رشته استفاده می کنیم می توانیم به صورت مستقیم سه فاز و یک نول را به مسیر مورد نظر به یکدیگر متصل کنیم.
در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در سیم و کابل ستایش تماس بگیرید شما نیز می توانید تجربیات و نظرات خود را در خصوص کابل برق سه فاز با ما به اشتراک بگذارید.
