سیم ارت چیست ؟
سیم ارت از جمله سیم‌هایی است که بر اساس استاندارد NEK ۶۰۶ و IEC ۶۰۰۹۲-۳۵۳ با قابلیت پشتیبانی از حداکثر ولتاژ 0.6/1kV طراحی شده است. دمای کاری آن ۹۰ درجه سانتیگراد و برای دفن در چاه ارت مناسب میباشد. سیم ارت در ابعاد و سطح مقطع مختلف تولید شده و به دو صورت هادی از جنس مس و هادی از جنس آلومینیوم طراحی شده برای تشخیص بهتر، رنگ غلاف این کابل سبز رنگ یا زرد رنگ است و از عایق آن از جنس xple، پلی وینیل کلراید و لاستیک ترموپلاستیک است. این سیم‌ها به گونه‌های طراحی شده‌اند که کاملا ضد حریق و کم دود و بدون هالوژن هستند. سیم ارت به سیمی اطلاق می‌شود که در مدار الکتریکی برای جلوگیری از بروز خطای الکتریکی به زمین متصل می‌شود. جریان اضافی به واسطه کابل ارت به زمین منتقل شده و از بروز اتصال کوتاه و شک الکتریکی جلوگیری می‌کند. سیم ارت با ۳ هدف استفاده می‌شود:
✅ تامین ایمنی نیروگاه و تجهیزات الکتریکی
✅ تخلیه بار الکتریکی ناشی از جریان اضافی
✅ تخلیه بار الکتریکی ناشی از برخورد صاعقه هنگام رعد و برق
سیم ارت مقاومت کمی دارد و به سرعت جریان اضافی را به زمین منتقل می‌کند و محل نصب آن روی بدنه فلزی تجهیزات الکتریک است. در مقابل خوردگی و پوسیدگی کاملا مقاوم است. از مهم‌ترین ویژگی سیم ارت میتوان به مقاومت بالا و عمر طولانی اشاره نمود. هنگام خرید این سیم‌ها به نمره سیم، جنس هادی و برند توجه نمایید و برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
سیم ارت چیست و چگونه مانع از برق گرفتگی می‌شود؟
گاهی اوقات به هنگام دست زدن به یک وسیله الکتریکی مانند لباسشویی، یخچال، تلویزیون و… به ناگاه احساس لرزش و برق گرفتگی ضعیفی می‌کنیم. در بیشتر مواقع این امر ناشی از نشتی جریان الکتریکی به بیرون است. این نشتی میتواند در پی عوامل مختلفی مانند پوسیدگی سطح عایق، رطوبت، گرد و غبار، لخت بودن رسانه و… ایجاد گردد. این وضعیت میتواند بسیار خطرناک باشد، چرا که میتواند برق گرفتگی به همراه داشته باشد. با توجه به اهمیت این موضوع از راهکار و روش‌های مختلفی استفاده می‌گردد. یکی از این راهکارها به کارگیری از سیمی تحت عنوان ارت یا اتصال به زمین است. این سیم در واقع یک هادی محافظ میباشد که به منظور جلوگیری از شوک الکتریکی، برق گرفتگی و یا آتش سوزی در مدار و سیستم‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیشترین دستگاه‌ها و تجهیزات الکتریکی برای جلوگیری از شوک‌های الکتریکی از این سیم بهره می‌برند.
اما شاید برای خیلی از عزیزان این سوال پیش آید که سیم ارت چگونه مانع از برق گرفتگی می‌گردد؟ . باید بگوییم وقتی جریان الکتریکی از سیم نول و فاز به بیرون نشت می‌کند، خطر برق گرفتگی بسیار زیاد است. حال اگر سیم ارت وجود داشته باشد، این نشتی حاصل از جریان برق را به سمت زمین منتقل می‌کند تا به نوعی اثر آن خنثی گردد. این سیم در بسیاری از کشورها رنگی سبز دارد و در ایران نیز به دو صورت سبز و زرد میباشد. در یک دستگاه کابل ارت به قسمت بیرونی بدنه وصل می‌گردد. در یک محیط کاربری، این سیم بایستی به صورت سیستمی اجرا شود. به همین دلیل از تابلو برق استفاده میکنند. یک سر سیم ارت به تابلو برق و سر دیگر آن نیز از داخل پریزهای برق عبور می‌کند و در نهایت به بخش زمین ساختمان وصل می‌گردد.
✦✦✦✦✦✦✦
فروش کابل آلومینیوم به قیمت روز بازار در فروشگاه سیم و کابل ستایش
چطور یک سیستم ارتینگ ایجاد کنیم؟
سیستم ارتینگ یا همان اتصال زمین از دو بخش چاه ارتینگ و همچنین سیستم متصل به چاه تشکیل شده است. ارتینگ موجب می‌شود تا جریان الکتریکی به طور کامل به زمین منتقل شود و هیچ گونه خطر ناشی از برق گرفتگی هم به به همراه نداشته باشد. اما چطور میتوان که یک سیستم ارتینگ ایجاد کرد، باید بگوییم که روش‌های اجرای ارت به دو صورت زمین عمقی و زمین سطحی انجام می‌گیرد. هر کدام از این روش‌ها نحوه اجرای متفاوتی دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
سیستم زمین عمقی
برای مناطقی که امکان حفاری و زدن چاه وجود دارد از سیستم زمین عمقی استفاده می‌گردد. در واقع از معمول‌ترین روش‌های اجرای سیستم ارتینگ به حساب می‌آید. انتخاب چاه ارت مناسب بسیار حائز اهمیت میباشد. در مکان‌هایی که پایین‌ترین سطح را دارند و یا نقاطی که همواره مرطوب هستند مانند باغچه، زمین‌های چمن و… بهتر است که چاه عمق کمتری داشته باشد. به طور میانگین عمق چاه بین ۴ تا ۸ متر و با قطر تقریبا ۸۰ سانتیمتر است. سپس دو سیم ارت را به صفحه مسی متصل میکنند. این اتصال نباید تنها متکی بر دوختن سیم به صفحه و یا استفاده از بست باشد، بلکه علاوه بر این موارد برای استحکام بیشتر باید بین سیم و صفحه فرایند جوش صورت بگیرد. یکی از سیم‌های ارت به میله برقگیر بر روی دکل و سیم دیگر نیز به شینه داخل ساختمان می‌رود. طول سیم‌های مورد نیاز را هم میتوان با توجه به مسیر ساختمان و چاه تعیین کرد.
سیستم زمین سطحی
از دیگر روش‌های ایجاد سیستم زمین میتوان به نوع سطحی اشاره کرد. این روش معمولا زمانی که امکان حفاری عمیق وجود نداشته باشد، ارتفاع از سطح دریا پایین باشد و یا فاصله بین دکل و سایت زیاد باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیستم زمین سطحی به سیستم عمقی ارجحیت دارد. ۷ شیوه ROD، RING، پنجه‌ای، مختلط، حلزونی، الکتروشیمیایی و شبکه برای اجرای سیستم ارتینگ سطحی وجود دارد. هر کدام از روش‌ها ویژگی مختص به خود را دارند و برای موقعیت و شرایط‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال برای مکان‌های مرتفع از روش ROD به کارگرفته می‌شود.
کاربرد سیم ارت
در تمامی وسایل برقی مانند یخچال, لباسشویی, ماکروفر, کولر و….می توان از سیم ارت به عنوان محافظ برق گرفتگی استفاده کرد. همچنین در مخازن دارای مواد اشتعال زا در پالایشگاه ها و کارخانه جات و همچنین تانکرهای حمل سوخت و مواد اشتعال زا, از سیم ارت به عنوان انتقال دهنده الکتریسیته ساکن برای جلوگیری از انفجار و آتش سوزی استفاده می شود.
ضرورت وجود سیم ارت چیست
اگرچه سیم ارت در مقررات ملی ساختمان در ایران به عنوان یک ضرورت مطرح نشده است, اما نصب و راه اندازی آن به خصوص در مناطقی که از جریان سه فاز استفاده میکنند, میتواند از بسیاری از وقایع ناگوار و خسارات جانی و مالی هنگفت جلوگیری کند. راه اندازی سیستم ارتینگ در مجموعه های مسکونی و یا صنعتی هزینه ی بالایی را برای افراد ایجاد نمی کند و حتما باید توسط افراد آموزش دیده و ماهر انجام شود.
انواع سیم ارت
سیم ارت یا به اختصار سیستم ارتینگ دارای 3 نوع ,TN System TT Systemو IT System میباشد که در هر کدام کارایی سیستم با بقیه سیستم ها یکسان ولی طریقه نصب متفاوت است.
در نوع TN System زمین, مرکز اتصال سیم نول شده و بدنه دستگاه و قسمت های رسانای آن به این مرکز متصل می شوند که بر اساس نوع اتصال به سه زیر مجموعه TN-C و TN-S و TN-C-S تقسیم می شود.
در نوع TT System , نقطه خنثی توسط یک مقاومت و بدنه رسانای دستگاه توسط یک الکترود به زمین متصل می شوند. در این نوع از سیستم, داشتن وسایل حفاظتی تفاضلی و اضافه جریان ضروری است.
و در نهایت در نوع IT System , هیچ اتصال مستقیمی بین بخش های رسانا و دارای جریان دستگاه با زمین وجود ندارد یا در صورتی که این قسمت ها به زمین متصل باشند با مقاومتی بیش از 1000 اهم متصل هستند. در این سیستم, سیم نول نیز با زمین هیچ ارتباطی ندارد اما تمامی قسمت های بدنه دستگاه به صورت مستقل یا مشترک به زمین متصل شده اند.
جنس سیم ارت چیست
انواع سیم ارت موجود در بازار در انواع مسی و آلومینیومی موجود هستند. نوع مسی این سیم ها به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی , قطعی, زنگ زدگی و همچنین توانایی بالای هدایت جریان, نسبت به نوع آلومینیومی بسیار پر استفاده تر و از لحاظ قیمت مقرون به صرفه تر است.
برای سیم ارت مسی از دو نوع سیم مسی بدون روکش یا لخت و سیم مسی Green 6 THHN استفاده می شود که در نوع بدون روکش همانطور که از نامش مشخص است, هیچگونه روکش عایق و محافظی بر روی آن وجود ندارد.
این نوع سیم از لحاظ رسانایی, کیفیت بالایی را دارد و در داخل منازل مسکونی استفاده می شود. این نوع سیم به علت اینکه بدون عایق است, مناسب استفاده در فضای باز یا مکان های دارای رطوبت نیست.
نوع دوم یا همان سیم ارت Green 6 THHN بر خلاف نوع اول دارای روکشی به کاملا سبز یا رنگ زرد با خطوط سبز رنگ است. این سیم به دلیل دارا بودن روکش, برای استفاده در فضای باز یا مناطق دارای رطوبت و بارندگی بسیار مناسب است. روکش این سیم تاثیری بر رسانایی آن نداشته و می توان این سیم را یک رسانای بسیار خوب در نظر گرفت.
برای خرید انواع سیم و کابل با ما تماس بگیرید.
با فروشگاه سیم و کابل ستایش، لذت خرید اینترنی مطمئن را تجربه کنید.
تلفن تماس : ۳۳۹۲۳۱۶۷–۰۲۱
تلفن همراه : ۰۹۱۲۷۷۹۶۸۵۲ – ۰۹۳۵۱۰۶۰۱۳۲
ویژگی های سیم ارت
در قسمت کاربردهای سیم ارت چند مورد از ویژگی های سیم ارت را به اختصار توضیح دادیم اما در مورد تفاوت آن با سایر سیم ها در سیم کشی های ساختمان صحبت نکردیم. سیم ارت همانند سیم نول, حامل ولتاژ و جریان الکتریکی نمی باشد اما این به این معنی نیست که این دو سیم یکی هستند و تفاوتی ندارند.
در سیم کشی یک وسیله الکتریکی به طور کلی سه سیم فاز, نول و ارت وجود دارد. سیم فاز همان سیم اصلی حامل جریان است که به محض تماس با شخص وی را دچار برق گرفتگی می کند.
اما سیم های نول و ارت اینطور نیستند. سیم نول, سیمی بی خطر است که صرفا برای بسته شدن حلقه مدار به منظور برقراری جریان در وسیله الکتریکی استفاده می شود.
سیم نول عایقی به رنگ سفید یا خاکستری دارد و وجود آن در مدار ضروری است. اما سیم ارت در مدار جایی ندارد و عملا تا وقتی که اتصال به بدنه اتفاق نیفتاده باشد, بدون جریان و کاملا بی خطر است. در واقع سیم ارت برای حفاظت بیشتر استفاده می شود و عملا وجود آن در سیستم سیم کشی ضروری نیست.
در هنگامی که اتصال به بدنه اتفاق می افتاد جریان ورودی به یکباره توسط سیم ارت به زمین منتقل می شود و باعث پریدن فیوز می شود. پریدن فیوز در هنگام اتصال سیم فاز و نول به یکدیگر هم اتفاق می افتاد.
نحوه نصب کردن سیم ارت
هدف از اجرای سیستم ارتینگ محافظت از جان انسان‌ها و تجهیزات الکتریکی در برابر جریان برق است. از این رو نصب صحیح آن از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. همان طور که اشاره نمودیم این سیستم به دو صورت عمقی و سطحی نصب می‌گردد. این روش‌ها متناسب با مکان حفر چاه و یکسری شرایط لازم میباشد. به طور کلی نصب سیم ارت بدین صورت است:
-مقاومت خاک بایستی بر اساس یکسری آیتم از جمله ضریب اصلاح افقی، ضریب اصلاح عمودی، تعداد و همچنین طول لوله‌های مورد استفاده سنجیده شود.
-با کم و زیاد کردن میله‌ها میتوان مقاومت را نیز تغییر داد. همچنین میتوان از مواد شیمیایی برای بهبود مشخصات خاک استفاده کرد.
-میله‌های مورد استفاده بایستی متناسب با شرایط محیطی باشند تا در مقابل عواملی همچون خوردگی بتوانند مقاومت نمایند.
تنها شباهت سیم ارت و سیم نول
با چیستی و ماهیت سیم ارت آشنا شدیم. سیم نول نیز در کنار سیم ارت و فاز در یک مدار برقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نول در واقع سیمی است که برق را از یک وسیله به مولد انتقال می‌دهد. به بیانی دیگر جریان خروجی را به مولد بر می‌گرداند. این دو سیم به لحاظ عملکرد و وظیفه بسیار متفاوت هستند و تنها شباهت این دو نیز اختلاف پتانسیل صفر است. سیم نول نقطه‌ای از یک مدار است که دارای اختلاف پتانسیل صفر میباشد و در جایی که وجود نداشته باشد با استفاده از دستگاه نول ساز میتوان آن را ساخت.
سیم ارت نیز دارای اختلاف پتانسیل صفر است با این تفاوت که برخلاف نول نمی‌تواند ساخته شود. از آنجایی که صفر بی‌نهایت هست به هر ولتاژی که نصب شود آن را صفر می‌کند. این ویژگی سیم ارت موجب شده تا برای جلوگیری از منحرف نشدن سیم نول به کار آید. به همین دلیل میتوان از نول به عنوان ارت استفاده کرد.
سخن نهایی
سیستم ارتینگ روشی مناسب و کارآمد برای جلوگیری از برق گرفتگی است. سیم ارت مستقیم به زمین وصل می‌گردد تا جریان الکتریکی در زمین تخلیه گردد، از این رو نقش بسیار کارآمدی را در محافظت از جان انسان‌ها و تجهیزات الکتریکی در برابر جریان برق ایفا می‌کند.
بروزرسانی 1402/07/09
